دسته بندی موضوعی
مهرمادری؛ سرمایه‌ای برای زندگی
بعدازظهر است و آفتاب بهمن ماه با نیمچه گرمای خود بر زمین می‌تابد. زن میانسال در پارک روی نیمکت نشسته در انتظار یکی از دوستانش که معمولاً همان حدود ساعت به آنجا می‌آید تا دونفری با هم دور پارک پیاده‌روی کنند.
در دقایقی که تنها نشسته نگاهی به این‌سو و آن سوی پارک می‌اندازد و مادرانی را می‌بیند به‌همراه فرزندان خردسالشان آمده اند تا هم کودک تفریح کند و هم مادر از دیدن این صحنه و بودن در فضای لطیف پارک لذت ببرد.
به رفتار مادران دقت می‌کند. بعضی ازمادران بیش از حد به فرزند خود توجه می‌کنند و خواسته‌های نامعقولشان را برآورده می‌کنند، برخی دیگر توجه لازم را ندارند اما درعوض کم نیستند مادرانی که به درست‌ترین شکل ممکن با فرزند برخورد می‌کنند. زن میانسال که خود در دوران کودکی از محبت‌ها و جدیت‌های به جای مادر بهره برده و در زندگی تمام موفقیت و خوشبختی‌اش را مدیون مادرش است با دیدن این صحنه‌ها حالات روحی آن کودکان را بخوبی درمی‌یابد و آینده هریک از آنها را حدس می‌زند و آرزو می‌کند ای کاش تمامی مادران ارزش مهرمادری را بدانند و آن را به شکلی صحیح برای بچه خرج کنند. به راستی مهرمادری ارزشمندترین سرمایه جهان است.
مهرورزی درست
دکتر سعیده مصافی‌مشاور خانواده و دارنده مدرک دکترای سلامت در گفت‌وگو با چاردیواری می‌گوید، پنج سال نخست زندگی اصلی‌ترین دوره برای شکل‌گیری شخصیت هر انسان است و بیشتر موفقیت‌ها یا شکست‌های شخصیتی دوران بزرگسالی منوط به وضعیت عاطفی در دوران کودکی است.
هر کودکی در این سنین بیشترین نیاز را نسبت به مادر دارد و هر حسی را با مادر تجربه می‌کند. یک مادر خوب مادر پذیرنده، پاسخگو، قابل اعتماد و در دسترس است. او محبت زیاد و در عین حال کنترل لازم را بر فرزند دارد. این رفتار در سال‌های بعدی رشد و نمو فرزند نیز باید حفظ شود. مادر فرزند را از محبت اشباع می‌کند و در عین حال اطمینان بخش و امنیت‌آور است. زمان زیاد برای فرزند صرف می‌کند و به نیازهای اصلی او پاسخ می‌دهد، اما در مقابل به فرزند می‌آموزد که از او توقعات بالایی دارد. (نکن)های این مادر کم و (می‌توانی)های او زیاد است. نوع مهرورزی این مادر به لحاظ روان‌شناسی در فرزند دلبستگی ایمن ایجاد می‌کند.
مهرورزی نادرست
در مقابل برخی از مادران در روابط خود با فرزند درست رفتار نمی‌کنند. یا بیش از حد به فرزند بها می‌دهند یا او را از عاطفه‌ای که محتاجش است دور می‌کنند. به گفته دکتر مصافی این مادران در فرزندان خود دلبستگی ناایمن به‌وجود می‌آورند که خود بر دوبخش است. بخش اول که دلبستگی دوسویه نام دارد مربوط به زمانی است که فرزند نیاز به محبت مادر داشته، اما مادر او را اشباع نمی‌کند و از خود می‌راند. این در فرزند تشویش و اضطراب به وجود می‌آورد، اضطرابی که در تمام زندگی به همراه اوست و وی را آزار می‌دهد. این فرزندان بویژه در مساله ازدواج با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو می‌شوند. آنها در رابطه با همسر بسیار حساس و زودرنج‌اند و به روابط همسر با خانواده حسادت می‌ورزند چون خودشان در دوران کودکی رابطه خوب و امنی با مادر نداشته‌اند. البته این حالت محدود به فرزندی که از مادر محبت‌ندیده نیست.
والدینی که به فرزند خود محبت افراطی بورزند و تمام خواسته‌های نامعقول او را برآورده کنند آنها را به دلبستگی ناایمن دچار می‌کنند. این فرزندان هرچه خواسته‌اند ازسوی والدین برآورده شده و از همسر هم همین توقع را دارند درحالی که قرارنیست گذشته تکرارشود.
دکتر مصافی می‌افزاید: بخش دوم دلبستگی اجتنابی نام دارد. فرزندانی که از مادر محبت کافی را نمی‌بینند در مواردی به طورکلی از ارتباط برقرارکردن با دیگران دوری می‌کنند و ترجیح می‌دهند هیچ رابطه عاطفی و دوستانه برقرار نکنند. آنها در دوران کودکی از مادر خود صمیمیت ندیده‌اند، از این رو صمیمیت را جدی نمی‌گیرند و آن را باور ندارند.
این روان‌شناس ادامه می‌دهد: افرادی که در دوران کودکی از مادر محبت کامل را دریافت کرده‌اند می‌توانند زندگی خوب و موفقی داشته باشند و با همسر و فرزندان ارتباطی صحیح برقرارکنند. اما افرادی که محبت درست مادری را دریافت نکرده‌اند باید در این مرحله دقت فراوان داشته باشند. اگر دونفر که هر دو از مهرمادری محروم بوده‌اند با هم ازدواج کنند و آموزش‌های لازم را ندیده باشند مطمئنا شکست خواهند خورد. بتازگی در مرحله مشاوره از زن و مرد تست دلبستگی گرفته می‌شود و در این مرحله مشخص می‌شود که هریک تا چه اندازه از عاطفه مادر بهره برده‌اند. اگر یکی از زوجین درحالت دلبستگی ناایمن باشد و دیگری ایمن، به کمک آموزش و راهنمایی مشاور می‌توانند زندگی خوبی تشکیل دهند.
سفارش به محبت با فرزندان
حجت‌الاسلام عباس نصیری‌فرد: در اسلام به محبت والدین نسبت به فرزند تاکید فراوان شده و مهرورزی جزو وظایف پدرومادر شناخته شده است.
پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند: «کودکان را دوست بدارید و با آنها مهربان باشید». حضرت علی(ع) به والدین سفارش کرده هفت سال نخست زندگی فرزند به او محبت کامل روادارند، هفت سال دوم جدیت بورزند و هفت سال سوم با هم روابطی دوستانه داشته باشند.
در اسلام به محبت کردن و بوسیدن فرزند سفارش فراوان شده، اما در عین حال به این نکته هم تذکرداده شده که والدین در مهرورزیدن جانب اعتدال را نگاه دارند. محبت کردن زیاده از حد و افراطی نتیجه‌ای جز زیان نخواهد داشت.
امام باقر(ع) در این زمینه می‌فرمایند: «بدترین پدر کسی است که در نیکی از حد اعتدال خارج شود د و به زیاده‌روی بگراید و بدترین فرزندان فرزندی است که در اثر کوتاهی، به عاق والدین دچار شود.»
در اسلام تکریم فرزندان هم سفارش شده. امیرالمؤمنین علی(ع) می‌فرمایند: «با بچه هایتان به گونه‌ای برخورد کنید که آنها خودشان را کریم و با شخصیت بدانند.»
سلام کردن به بچه‌ها از سنن پیامبر(ص) بوده است. هنگامی که والدین به فرزند سلام کنند او عزت خود را باور می‌کند و دچار حس خود کم‌بینی و حقارت نمی‌شود. فرزندی که از والدین خود تکریم ببیند به‌مراتب راحت‌تر از افتادن به ورطه گناه و تباهی دوری می‌ورزد.
مصاحبه دکتر سعیده مصافی با روزنامه جام جم
http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/2729888630385210194
